
Uzm. Psikolog Füsun Budak
Yazarın Son yazıları
Ben Ne Olacağım?

Anne babası boÅŸanmak üzere ya da boÅŸanmış olan çocukların düÅŸündüklerini ve hissettiklerini paylaÅŸmak istiyorum. Bu olay her çocuk üzerinde farklı etkiler yaratıyor. Ama çocukların ortak sorunu anne babanın boÅŸanması sonucunda ona ne olacağı kaygı ve endiÅŸesidir.
BoÅŸanmak aile bütünlüÄŸünün bozulması ve deÄŸiÅŸmesidir. Bu durum zaten kaygı yaratan bir olaydır. Bir de bunun üzerine anne ve babanın olumsuz düÅŸünce, duygu ve davranışları eklenirse çocuk daha fazla panik yaÅŸayacaktır. ÇocuÄŸun biliÅŸsel, duygusal ve sosyal geliÅŸimini etkileyecektir.
Evlilik kadar boÅŸanma da doÄŸal bir olaydır. Her türlü ÅŸey denenmiÅŸ ve iki birey arasında bazı deÄŸerler çökmüÅŸ ise boÅŸanmayı seçmek doÄŸru olandır. Psikolojik ve fiziksel zararlar vermeden yaÅŸanan bu durumu ortadan kaldırmak gerekir. KiÅŸilerin birbirine zararının yanı sıra çocuklara verilecek zarar daha da önemlidir. ÇocuÄŸun asıl endiÅŸesi biraz önce ifade ettiÄŸim gibi bana ne olacaktır.
Bu durumla baÅŸ etme zorluÄŸu yaÅŸarken bir de birbirimize olan öfkemiz nedeniyle bunu çocuklara da göstermek ya da çocukları iki kiÅŸi arasında bırakmak endiÅŸe ve kaygının artmasına sebep olur. ÇocuÄŸun çevresine olan güvenini sarsar ve genellemesine yol açar.
Anne babanın davranışını anlamakta güçlük çeker. İlgisini vermesi gereken konulara veremez. Çünkü aklı sürekli anne ve babasının ayrılmasındadır. Bu durumla baÅŸ etme güçlüÄŸü onun arkadaÅŸlarından uzaklaÅŸmasına sebep olur. Sadece kendi başına gelen bir olay olduÄŸunu düÅŸünür, soruları cevaplamak istemediÄŸi için de çevresinden ve arkadaÅŸlarından uzaklaşır.
Kimi zaman da aşırı hırçın ve saldırgan davranışlarda bulunabilir. DüÅŸünce ve duygularını paylaÅŸamadığı için ancak kendini davranışları ile ifade etmeye çalışır.
Söylenenleri dinlemeyip, kendi isteklerini yaptırabilmek ya da anne babadan intikam almak için her konuda sorun yaratır.
Korkuları ve endiÅŸeleri çocukta takıntılar ve hassasiyetler oluÅŸturur. Kendini sorumlu hisseder. Annesine hayran olan ve babasını rakip olarak gören erkek çocuk ve babasına hayran olan ve annesini rakip olarak gören kız çocuk onların ayrılıklarından kendini sorumlu hissedebilir.
Bu karmaÅŸanın üzerine bir de anne babanın çocukları kendi taraflarına çekmeye çalışması onun paniklemesine sebep olur. Çocukla iyi iletiÅŸim kurabilmek için onu maddi olarak tatmin etmeye çalışırlar. Halbuki çocuk duygusal bir boÅŸluk yaÅŸamaktadır. Her istediÄŸi yapılmaya çalışılır. ÇocuÄŸa sınır konmadığı için de çocuk iki tarafı kendi istekleri için kullanır.
Anne baba bu süreçte birbirleri ile görüÅŸmez ve kanlı bıçaklı olurlarsa da çocuk bu durumdan faydalanmaya çalışır. Bazen eÅŸler kendi istediklerini elde edebilmek içinde çocuklardan yararlanabiliyor. EÅŸinden öcünü almak için çocuklarını ön safhalara sürebiliyorlar. Tıpkı savaÅŸ durumunda yaÅŸananlar gibi…
BoÅŸanma sırasında çocuÄŸun ruh saÄŸlığının korunması önemli bir sorun. BoÅŸanma öncesi ve sonrasında çocuklar bu tartışmaların dışında tutulmalıdır. BoÅŸanma kararı çocuÄŸa birlikte anlatılmalı. Onu çok sevdiklerini, eski standartlarını kaybetmeyeceÄŸini ve istediÄŸi zaman anne ya da babayı görebileceÄŸini belirtmeliler. Birbirleri ile ilgili en ufak olumsuz bir cümleden kaçınmalılar.
Pek çok kiÅŸinin evliliÄŸini çocuklarını düÅŸündüÄŸü için sonlandırmak istemediÄŸini duyuyoruz. Bana göre; sürekli kavga gürültünün olduÄŸu bir aile ortamında yaÅŸamak çocukların geliÅŸimlerini ve ruhsal durumunu daha da olumsuz etkileyebilir. Tabii ki her çatışmada ve olumsuz durumda boÅŸanma olsun demek istemiyorum, ama hiçbir çıkar yol yoksa boÅŸanmak kaçınılmazdır. Ancak bu olayı dramatize edip, iÅŸin içinden çıkılamaz bir hale dönüÅŸtürmemek gerekir.
EÅŸler boÅŸanma kararı aldıktan sonra bu durumu birlikte çocukları ile paylaÅŸmalı. Zor olsa bile çocukların önünde sakin görünmeye ve kontrolü kaybetmemeye çalışmalıdır. EÄŸer eÅŸler kendilerinden emin görünür ve tutarlı konuÅŸurlarsa, çocuklar üzülseler bile durumu daha kolay kabul edeceklerdir. Åžunu unutmamak gerek; eÅŸler birbirinden boÅŸanabilir, ancak çocuklarından boÅŸanamazlar.
BoÅŸanmış anne babalara sahip olmak ya da boÅŸanmış bir ailenin üyesi olmak kendi başına zararlı deÄŸildir. Önemli olan, aile üyeleri arasındaki iliÅŸkilerin ve aile hayatının kalitesidir. Çocukların ayrılma ve boÅŸanmaya gösterdikleri tepki büyük ölçüde eÅŸlerin birbirlerine tepkilerine baÄŸlıdır. ÇocuÄŸun en az zararla bu olayı atlatmasını saÄŸlamak gerekir.
BoÅŸanma kararı alındıysa bu durumu çocuklardan saklamamak en doÄŸru yoldur. EÅŸlerden biri hiçbir açıklama yapmadan evden ayrılırsa çocuk reddedildiÄŸini ve istenmediÄŸini düÅŸünebilir ve her ÅŸeyin sorumlusu olarak kendini görebilir. Onlarla konuÅŸurken eÅŸinizle aranızdaki sorunlardan ve ayrılma kararınızdan onların sorumlu olmadıklarını belirtin. Çocukların önünde mutsuz görünmemeye ve kontrolünüzü kaybetmemeye çalışın. Sorulara açık ve net cevaplar vermeye ve birbirinizi suçlamamaya çalışın. Ayrıca istediÄŸi zaman evden ayrılan ebeveyni görebileceÄŸi belirtilmeli.
Çocukların ruhsal olarak saÄŸlıklı geliÅŸebilmeleri ve insanlarla kalıcı ve sevgi dolu iliÅŸkiler kurabilmeleri onların hayatlarındaki en önemli kiÅŸilere anne babalarına yakın olmalarına baÄŸlıdır. EÅŸler boÅŸanma döneminde öfke, kırgınlık, küçümsenme ve suçluluk duygularını bir arada yaÅŸarlar, ancak çocukları bunlardan uzak tutmak gerekir.
www.terapimiz.com

